لبزر ضایعات عروقی پوستی
ضایعات عروقی پوست ضایعاتیاند که رگهای خونی در ایجاد آنها نقش اصلی دارند. در کل ضایعات عروقی انواع مختلفی دارند و بسیاری از آنها را میتوان با لیزر ضایعات عروقی از بین برد یا حداقل کمرنگ یا کوچک کرد؛ اما منظور این مبحث از ضایعات عروقی، فقط ضایعاتی هستند که در اثر افزایش سن یا تماس بیش از حد با نور خورشید یا در افراد مستعد ایجاد شده و برطرف کردن آنها از نظر زیبایی اهمیت دارد.
در این مقاله به درمان سه نوع اصلی از ضایعات عروقی از جنبه زیبایی میپردازیم و کاری به سایر ضایعات عروقی از جمله ضایعات عروقی مادرزادی نداریم. این سه نوع ضایعه عبارتند از:
- تلانژیکتازیها
- آنژیومهای گیلاسی
- پویکیلودرمای سیوات
تلانژیکتازی چیست؟
تلانژیکتازی رگ خونی غیرطبیعی، کوچک، متسع و قابل مشاهده در پوست است. رنگ این رگ متسع میتواند از قرمز روشن تا بنفش تیره متفاوت باشد و معمولا وقتی روی آن فشار میدهیم، محو میشود. معمولا این رگهای سطحی روی صورت (گونه و اطراف بینی) یا ساق پاها و رانها دیده میشوند و ظاهر ناخوشایندی به پوست میدهند. تلانژیکتازی در اثر علل زیر ایجاد میشود:
- علل ارثی و ژنتیکی
- تماس دراز مدت با نور خورشید
- برخی از بیماریهای پوستی
- برخی از تغییرات هورمونی
- برخی از بیماریهای داخلی
در بیشتر موارد این رگهای کوچک و ناخوشایند علت مهمی ندارند و در اثر تماس درازمدت با نور خورشید یا علل ارثی و یا استفاده طولانی مدت از کورتونهای موضعی به وجود میآیند و درمان آنها فقط جنبۀ زیبایی دارد.
آنژیوم گیلاسی چیست؟
آنژیوم گیلاسی برجستگی قرمز رنگی روی پوست و شبیه خالی قرمز رنگ است که نیم تا سه میلیمتر قطر دارد. این ضایعه قرمز رنگ و شایع بعد از سی سالگی ایجاد شده و بیشتر روی تنه و اندامها دیده میشود. آنژیوم گیلاسی به ندرت کف دست و پا یا صورت را گرفتار میکند و خطری هم ندارد. خوشبختانه این ضایعه عروقی خوش خیم خیلی خوب به لیزر جواب میدهد.
پویکیلودرمای سیوات چیست؟
پویکیلودرمای سیوات نوعی تغییر رنگ پوستی است که بیشتر در طرفین گردن، گونهها یا بالای قفسه سینه دیده میشود (مناطقی که بیشتر با نور خورشید در تماس هستند). از جمله علل ایجاد آن میتوان به تماس طولانی مدت با نور خورشید، حساسیت ناشی از تماس نور با مواد شیمیایی نظیر عطرها یا مواد آرایشی و بالاخره تغییرات هورمونی مربوط به یائسگی اشاره کرد. لیزرهای عروقی نقش مهمی در بهبود این ضایعات دارند.
لیزر چگونه ضایعات عروقی را از بین میبرد؟
لیزر نوری متمرکز است که بهطور اختصاصی هدفی در پوست را از بین میبرد بدون آن که به ساختمانهای اطراف آن هدف آسیب برساند. در مورد ضایعات عروقی هدف مورد نظر هموگلوبین است. هموگلوبین مادهای است که در داخل گویچههای قرمز قرار دارد و اکسیژن را منتقل میکند. گویچه های قرمز نیز در داخل خون قرار دارند. وقتی لیزر به هموگلوبین برخورد میکند، انرژی آن تبدیل به گرما میشود و این گرما از گویچههای قرمز به جدار رگ منتقل شده، سبب تخریب دیواره رگ و بسته شدن رگ میشود.
آیا لیزر عروقی دردناک است و آیا نیاز به بیحسی دارد؟
لیزر عروقی دردناک نیست و در واقع نیازی به استفاده از کرمهای بیحسکننده عروقی ندارد. استفاده از این کرمها توصیه هم نمیشود؛ چراکه کرمهای بیحسکنندۀ عروقی میتوانند سبب انقباض عروق شوند و تأثیر لیزر را کم کنند.
قبل از لیزر عروقی چه کارهایی باید انجام بدهم؟
اگر بعد از مشاوره با جراح و متخصص پوست در تهران تصمیم به انجام لیزر عروقی برای یکی از مواردی که در بالا ذکر کردیم گرفتید، باید موارد زیر را رعایت کنید:
- پرهیز از تماس مستقیم با نور خورشید و استفاده روزانه از ضد آفتاب مناسب
- استفاده از داروی روشنکننده پوست با نظر پزشک در صورتی که پوست تیره دارید (یک ماه قبل از انجام لیزر)
- انجام تست لیزر برای پوستهای تیره
- مصرف داروی ضد تبخال با نظر پزشک ۲ روز قبل از لیزر تا ۳ روز بعد از آن در صورت داشتن سابقه تبخال در محل لیزر
- تراشیدن موهای منطقه لیزر
بعد از لیزر چه اقداماتی باید انجام شوند؟
بلافاصله بعد از لیزر باید سه کار انجام شوند:
- کیسه یخ روی محل لیزر شده برای ۱۵ دقیقه قرار بگیرد.
- کرم ضدالتهاب مانند فلوئوسینولون روی محل لیزر مالیده شود.
- ضد آفتاب وسیع الطیف استفاده شود.
مراقبهای بعد از محل لیزر شده شامل موارد زیر میشوند:
- تورم و قرمزی محل لیزر در مدت چند ساعت تا چند روز برطرف میشوند. استفاده از کیسه یخ و کرمهای تجویز شده توسط پزشک سبب تسریع بهبودی میشوند.
- ممکن است در محل لیزر احساسی شبیه به آفتاب سوختگی داشته باشید که در مدت چند روز برطرف میشود.
- ممکن است در محل لیزر خونمُردگی ایجاد شده باشد که گاه ۳ هفته برای بهبود زمان میبرد.
بعد از لیزر ضایعات عروقی به چه شکلی در میآیند؟
در مورد تلانژیکتازیها، بلافاصله بعد از لیزر، این رگهای مزاحم ممکن است محو شوند یا کمرنگ شوند و یا حتی به جایشان خونمُردگی ایجاد شود. در هر صورت اگرتلانژیکتازیها بلافاصله بعد از لیزر از بین نروند، در طول هفته بعد از لیزر به تدریج کمرنگ میشوند.
آنژیومهای گیلاسی بلافاصله بعد از لیزر بنفش رنگ میشوند و در مدت ۱ تا ۲ هفته بعد از درمان بهتدریج کوچک شده و کمرنگ میشوند.
برای از بین بردن ضایعات عروقی معمولا نیاز به چند جلسه درمان است؟
معمولا برای از بین بردن ضایعات عروقی نیاز به ۲ تا ۵ جلسه درمان با فواصل ۲ تا ۴ هفته است. بسیاری از ضایعات عروقی در همان جلسه اول درمان از بین میروند و برخی باقی میمانند و نیاز به درمان مجدد دارند.
لیزر عروقی چه خطراتی دارد؟
لیزر عروقی معمولا عوارض زیادی ندارد و عوارض آن قابل برگشت هستند. مهمترین این عوارض عبارتند از:
-
قرمزی و تورم طولانی مدت
ممکن است قرمزی و تورم محل لیزر برای ۱ تا ۲ هفته طول بکشد. بیماران مبتلا به بیماریهایی مانند روزاسه یا برخی افراد که مستعد تورم هستند، قرمزی و تورم بیشتری را تجربه می کنند.
-
حساسیت تماسی
اگر بعد از درمان قرمزی بیشتر شود و یا خارش وجود داشته باشد ممکن است حساسیت تماسی در برابر داروهای مصرفی ایجاد شده باشد و باید به پزشک مراجعه کرد.
-
خونمُردگی
در اثر پارگی رگهای سطحی ایجاد میشود و ممکن است از ۳ روز تا ۲ هفته طول بکشد.
-
تغییرات رنگدانهای بهصورت کاهش یا افزایش رنگ پوست
در افرادی که پوست تیره دارند یا به تازگی برنزه کردهاند، شایعتر است و معمولا برگشتپذیر خواهد بود.
در مجموع لیزر عروقی یکی از بهترین و کم عارضهترین روشها برای ازبینبردن ضایعات عروقی ناخوشایند مانند رگهای سطحی بدشکل (تلانژیکتازیها) و خالهای عروقی (آنژیومهای گیلاسی) است.