خارش پوست یکی از مشکلاتی است که گاهی اوقات بدون هیچ دلیل خاصی بروز میکند و در مواقع دیگر نشانهی بروز یک بیماری است. این عارضه ممکن است اینقدر شدید و آزار دهنده باشد که کیفیت زندگی را مختل کند. در این مطلب قصد داریم به بررسی علت خارش پوست بدن و راههای درمان آن بپردازیم.
پوست به چه علتی دچار خارش میشود؟
پوست یکی از عوامل محافظتی بدن در برابر عوامل خارجی است و میتواند بدن را در برابر آسیب ویروسها، باکتریها و عوامل بیماریزا محافظت کند. پس وقتی یک عامل ناشناخته در برابر پوست قرار میگیرد، یک واکنش ایجاد میشود و قرمزی و خارش پوست بروز میکند. حتی ممکن است در برخی مواقع خارش پوست بدن همراه با جوش یا بثورات قرمز باشد و فرد درگیر را دچار زحمت کند. موارد زیر علتهای مختلف خارش پوست هستند.
خشکی پوست و خارش
یکی از شایعترین علتهای خارش پوست صورت و بدن اگزما یا خشکی پوست است. در صورتیکه هیچ علامتی از قرمزی یا جوش روی پوست مشاهده نشود، اما به شدت دچار خارش پوست شوید یا پوسته پوستههایی را در قسمتهای مختلف بدن مشاهده کنید، احتمالاً دچار خشکی پوست شدهاید.
خارش پوست در سرما و گرمای شدید هم به علت خشک شدن پوست ایجاد میشود، به همین دلیل به این افراد توصیه میشود برای جلوگیری از خارش از دستکش یا از مرطوب کننده استفاده کنند.
بیماریهای کبد علت خارش پوست
خارش پوست و کبد ارتباط بسیار نزدیکی به هم دارند. زیرا کبد در تصفیهی سموم از بدن نقش بسیار مهمی دارد و اگر نتواند مواد زائد را از بدن دفع کند، پوست بدن دچار خارش میشود. با توجه به میزان آسیب کبدی میزان خارش هم ممکن است کم یا زیاد شود.
آلرژی علت خارش پوست بدن
گروهی از افراد با قرار گرفتن در معرض آلرژنها دچار واکنشهای آلرژیک و التهاب میشوند. شایعترین علامتهای این عارضه خارش پوست بدن، قرمزی یا راشهای ریز پوستی، سرفه و عطسه است.عوامل مختلفی باعث بروز واکنشهای آلرژیک میشود، به طور مثال موی حیوانات، گرده گل و گیاه، یا مصرف برخی از ادویهها میتواند موجب خارش پوست شکم، صورت و قسمتهای دیگر بدن شود.
خارش پوست گردن نشانه چیست؟
برخی از خانمها در اثر تماس پوست با گردنبندهای حاوی نیکل دچار خارش پوست گلو و گردن میشوند. این علائم نشان دهندهی آلرژی به نیکل است. این افراد نباید از این زیورآلات استفاده کنند و در صورت بروز راش پوستی باید برای درمان خارش پوست از کرم و پماد استفاده کنند.
خارش پوست به دلیل اگزما
اگزما یکی از علتهای شایع خارش بدن و صورت در کودکان است. علت بروز این عارضه از بین رفتن بافت محافظ پوست است. پس درصورتیکه افراد مبتلا به اگزما هر چه زودتر درمان خارش پوست را شروع نکنند، ممکن است در معرض بروز عفونت یا التهاب قرار بگیرند.
علتهای روانی خارش پوست بدن
به جز عوامل فیزیکی و محیطی که باعث بروز خارش بدن میشود، اختلالات روانی هم ممکن است این عارضه را ایجاد کند. به طور مثال برخی از افراد مبتلا به اضطراب، افسردگی یا اختلال وسواس به شدت دچار خارش پوست پوست میشوند. این افراد برای درمان خارش پوست باید قبل از هر چیز اختلال روانی را شناسایی و درمان کنند.
خارش پوست بعد از لیزر
یکی از عوارض شایعی که بعد از رفع موهای زائد برای اغلب افراد ایجاد میشود، خارش پوست است. حتی کسانی هم که با لیزر اقدام به رفع موهای زائد میکنند ممکن است دچار خارش پوست شوند و این مسئله آنها را نگران کند. اما واقعیت این است که خارش بعد از لیزر یک اثر طبیعی است و جای نگرانی ندارد.
این عارضه معمولاً ۲۴ ساعت بعد از لیزر از بین میرود، اما برای کاهش شدت خارش پوست میتوان از کمپرس سرد روی محل استفاده کرد.
آیا خارش پوست در بارداری خطرناک است؟
بسیاری از خانمها در دوران بارداری به خصوص بعد از سه ماهه دوم دچار خارش پوست میشوند که معمولاً به دلیل تغییرات هورمونی است و جای نگرانی ندارد. همچنین خارش پوست شکم و سینه در خانمهای باردار به دلیل بزرگ شدن اندامها رخ میدهد که با استفاده از پماد ضد خارش پوست میتوان این عارضه را کاهش داد.
کمبود کدام ویتامین باعث خارش بدن میشود؟
کمبود ویتامین به طور مستقیم باعث بروز خارش پوست بدن نمیشود، اما بهتر است بدانید کمبود ویتامین B12 اگر چه به طور مستقیم موجب ایجاد خارش پوست نمیشود، اما بر سلامت پوست تاثیر زیادی دارد. به همین دلیل در خیلی از مواقع برای درمان افرادی که دچار خشکی پوست شدید میشوند یا روی پوست آنها بثورات و قرمزی مشاهده میشود از ویتامین B12 استفاده میشود.
متخصص پوست با مشاهدهی وضعیت پوست بیمار و بررسی بثورات زیر جلدی یا جوش روی پوست علت بروز خارش را شناسایی میکند و سعی میکند بهترین روش درمان خارش پوست را به بیمار توصیه کند.
خارش پوست به دلیل گزش حشرات
یکی دیگر از علتهای خارش پوست نواحی مختلف بدن گزش حشرات است. معمولاً بعد از نیش حشرات فرد متوجه بروز بثورات پوستی، تورم و قرمزی و خارش شدید میشود. حتی در برخی مواقع با گزش پشه یا عنکبوت همان لحظه نیش حشره احساس میشود.
شپش هم یکی دیگر از حشراتی است که موجب ایجاد خارش در پوست سر یا موهای ناحیهی تناسلی میشود.
راههای درمان خارش پوست بدن چیست؟
برای درمان خارش پوست راههای مختلفی وجود دارد، که باید متناسب با علت بروز خارش انتخاب شود. درمانهای دارویی، درمان خانگی از جمله روشهای مفید و کاربردی برای کم کردن خارش بدن و صورت هستند.
متخصص پوست علت بروز بیماریهای پوستی را شناسایی میکند و با انتخاب بهترین شیوه درمان به بازیابی سلامت و زیبایی پوست کمک میکند.
درمان دارویی خارش پوست
بهترین دارو برای خارش بدن کرم و پماد ضد خارش است که تا حد زیادی میتواند عارضه را کنترل کند. پمادهای آنتی هیستامین، کلسینوئورین خارش پوست و قرمزی را کاهش میدهند. استفاده از شامپوهای ضد قارچ میتواند از بروز خارش و عفونت قارچی جلوگیری کند.
همچنین برای درمان خارش بدن میتوان از داروهای خوراکی مانند کلاریتین، زیرتک و بنادریل، تربینافین یا لامیزیل برای بهبود علائم استفاده کرد.
البته به خاطر داشته باشید داروها را خودسرانه مصرف نکنید و حتماً برای تشخیص دقیق و تجویز دارو به متخصص پوست مراجعه کنید.
درمان خانگی خارش بدن
درمانهای خانگی خارش پوست دست و بدن این مزیت را دارد که ساده و ارزان است و تمام افراد میتوانند به راحتی از آن استفاده کنند. موارد زیر بهترین درمان خانگی برای خارش پوست است.
- در مواردی که علت خارش پوست ساعد، دست یا صورت خشکی باشد، استفادهی روزانه از کرم مرطوب کننده میتواند خارش را بهبود بخشد.
- برای شستشوی صورت و بدن از شامپوی غیر معطر استفاده کنید تا خارش پوست کمر و بدن کمتر شود.
- بهترین روغن برای خارش پوست روغن نارگیل، بادام و روغن زیتون است. روغنهای گیاهی در چرب کردن پوست و جلوگیری از خارش پوست بسیار تاثیرگذار است.
برای درمان خارش پوست چه بخوریم؟
یکی از نکات مهمی که در درمان خانگی خارش بدن باید به آن توجه شود این است که فقط استفاده از داروهای موضعی یا خوراکی برای کنترل خارش کافی نیست، بلکه فرد بیمار باید رژیم غذایی خاصی را رعایت کند. مصرف غذاهایی مانند ماهی، بادمجان، تخم مرغ یا مواد غذایی دارای افزودنی و ادویههای تند میتواند علائم خارش دست و صورت و بدن را تشدید کند. همچنین کسانی که مبتلا به خارش پوست بدن هستند باید مصرف نوشیدنیهای الکلی را محدود کنند.
بهترین میوه برای خارش پوست چیست؟
افراد مبتلا به خارش پوست بدن بهتر است توت فرنگی، موز، کیوی، خربزه، هندوانه، آناناس، انگور سفید را از رژیم غذایی روزانه حذف کنند و سیب، گلابی را جایگزین کنند.
برای خارش پوست بدن چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
بیشتر مواقع خارش به دلیل خشکی پوست بدن ایجاد میشود و با مصرف مرطوب کننده یا دوش آب گرم از بین میرود، اما اگر با رعایت بهداشت شخصی و به کار بردن درمان خانگی از شدت خارشها کم نشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید و علت اصلی خارش را پیدا کنید.